نَسک شناسی
سد در نثر یا صد در نثر نام کتابی است که در حدود ۱۴۰۰۰ واژه در آموزه ها و آیینها و شایست و ناشایست دینی زرتشتی و برخی باورهای مردمی که ریشه در باورهای دینی دارد را در خود جای داده است. این کتاب به سد بخش تقسیم شده و هر بخش موضوعی و در برگیرنده چند بند و گاه چند فراز است. سد در نثر دو بار به نظم کشیده شده است که نخست مشهور به سد در نظم سرودهٔ ایرانشاه پسر ملکشاه ۱۴۹۶ میلادی و دومی معروف به سد در بحر طویل، سرودهٔ دو فرد عامی به نامهای ملا رستم اسفندیار و ملا بهزاد رستم در سال ۱۶۰۵ میلادی است.
سد در بندهش یا صد در بندهش نیز نام کتابی است که در حدود ۲۲۰۰۰ کلمه در تعالیم و شعائر و مناسک و شایست و ناشایستهای دینی زرتشتی و برخی باورهای عامیانه که ریشه در معتقدات دینی دارد را در خود جای داده است. این کتاب به سد بخش تقسیم شده و هر بخش موضوعی و مشتمل بر چند بند و گاه چند عبارت است. این کتاب در سال ۱۹۰۹ میلادی همراه با کتاب مشابه دیگری به نام سد در نثر توسط جیوانجی جمشید جی مودی در بمبئی چاپ شد.
آغاز سد در بندهش چنین است:
این دفتر شایست ناشایست که بر مردمان فریضه باشد تا برخوانند نیک از بد، بدانند آنچه در دین به مزدیسنان ایزد تعالی فرموده شرط خویش به جا می آورند تا فردا پشیمانی نباشد.
در وجه تسمیهٔ سد آوردهاند که بنابه اعتقاد پیروان آیین زرتشتی این کتاب چون شهری با سد دروازه است که چون بهدینی یکی از دروازهها را بیابد، از گناه خواهد رست و به بهشت خواهد رسید.
نسک را از اینجا دریافت کنید: سد در نثر سد در بندهش