گزيدۀ اندرز پوريوتکيشان / زرتشت پسر آذرباد مهرسپنتان

نَسک شناسی

يکي ديگر از اندرزنامه‌های پهلوی اين اندرزنامه است که بنام گزيدۀ اندرز پوريوتکيشان و يا «پندنامه‌ی زرتشت» خوانده شده است. پوريوتکيشان (= اوستا paoiryo) (paoiryo ، نخستين – tkaesha ، کيش) يعنی نخستين دينداران؛ و زرتشت که اين پندنامه به او نسبت داده شده است شايد زرتشت پسر آذرباد مهرسپنتان باشد. اين متن در حدود يکسد و هشتاد سطر و هزار و چهارسد و سی واژه است و برگ های 41 تا 50 نبشته‌های پهلوی چاپ جاماسپ اسانا را پر ساخته است و پس از «اندرزهای پيشينيان» (ب 39-40) جای دارد. اندرز پوريوتکيشان با ذکر اصول عقايدی که بر هر فرد زردشتی پانزده ساله دانستن آنها و اعتقاد به آنها واجب و لازم است، و اين که اصل همه‌ی خوبی‌ها اورمزد و اصل همه‌ی بدی‌ها اهريمن است، آغاز می‌گردد. اين عقايد بنابر گفته‌ی پوريوتکيشان و بر اساس آنچه در دین بیان گردیده، نخست به صورت پرسش مطرح شده است، (هر کس بايد بداند که کیستم؟) و سپس به آنها پاسخ داده شده است، (آفريده هستم.) پس از آن عقايد ديگر مانند اعتقاد به حساب پس از مرگ، گذشتن از پل چينود (صراط) آمدن سوشیانس، موعود زرتشتیان و رستاخيز ذکر می‌گردد. افزون بر اصول اعتقادی، به وظایف عملی مانند هر روز سه بار به آتشکده رفتن نيز اشاره شده است. گرچه اين اندرزنامه از نوع اندرزنامه های دينی است، در آن اندرزهای عمومی نيز ديده می‌شود مانند کوشا بودن در کسب فرهنگ، پرهيز از استهزا، و نيازردن پدر و مادر و سالار. اين اندرز به زبانهای انگليسی و فرانسه و آلمانی و گجراتی ترجمه و چاپ شده است و اکنون برای نخستين بار نگارنده آنرا به زبان پارسی برمی‌گرداند، باشد که پذيرفته‌ی طبع صاحب نظران افتد.

نسک را از اینجا دریافت کنید: گزيدۀ اندرز پوريوتکيشان