بازيابی ايرانشهری

سد در نثر سد در بندهش / جیوانجی جمشید جی مودی

نَسک شناسی سد در نثر یا صد در نثر نام کتابی است که در حدود ۱۴۰۰۰ واژه در آموزه‌ ها و آیین‌ها و شایست و ناشایست دینی زرتشتی و برخی باورهای مردمی که ریشه در باورهای دینی دارد را در خود جای داده است. این کتاب به سد بخش تقسیم شده و هر بخش موضوعی […]

گزیده‌ های زادسپَرَم / زادسپرم پسر گٌشن‌ جَم

نَسک شناسی گزیده‌ های زادسپَرَم کتابی است به زبان پهلوی که «زادسپرم پسر گٌشن‌ جَم» تألیف کرده که در قرن سوم هجری می‌زیسته‌ است. زادسپَرَم از خاندانی روحانی بوده و پدرش گٌشن‌ جَم شاپوران با لقب پیشوای بهدینان یاد شده‌ است. گزیده‌ های زادسپَرَم دارای چهار بخش عمده است: بخش نخست کتاب، که سه فصل […]

ماتیکانِ هَزار داتِستان / فرخ مرد بهرامان

نَسک شناسی ماتیکانِ هَزار داتِستان (دادستان)؛ به معنای «کتاب هزار رأی قضایی» کتابی است بسیار ارزشمند به زبان پارسی میانه در باره آیین دادرسی ایران در زمان ساسانیان. این کتاب به خط و زبان پهلوی ساسانی (پارسیک) در نیمه نخست سده هفتم میلادی در دوره حکومت خسرو پرویز (۵۵۹-۶۲۸ میلادی)، در ایران ساسانی در گور […]

ماتیکان گجستک ابالیش / آذرفَرَنبَغِ فرخ‌زادان

نَسک شناسی ماتیکان گجستک ابالیش (Matikan-i gujastak abalish) یا کتاب عبدالله ملعون یکی از کتابهای پهلوی است که در زمان تازش تازیان به ایران نگاشته شده‌است. نویسنده این کتاب آذرفَرَنبَغِ فرخ‌زادان است. این کتاب نخستین بار از سوی بارتولومه، خاورشناس فرانسوی، در سال ۱۸۸۷ میلادی به چاپ رسید. ماتیکان در زبان پارسی میانه به معنی […]

زرتشت پیامبری که از نو باید شناخت / کیخسرو شاهرخ

نَسک شناسی نسکِ «زرتشت پیامبری که از نو باید شناخت»، سیری در «فروغ مزدیسنی» می باشد. مؤلف در آغاز نسک چنین می گوید: مهم ترین نسکی که تاکنون در باره زرتشت فراهم آمده، اثر معروف پروفسور ا. و. و. جکسن به نام «زرتشت پیغمبر ایران باستان» بوده که خود وی و شاگردانش بعدها مطالب جدیدی […]

اسطوره زندگی زرتشت / احمد تفضلی – ژاله آموزگار

نَسک شناسی اسطورۀ زندگی زردشت نام کتابی است که در آن دربارهٔ شخصیت تاریخی زردشت پیامبر بزرگ ایران، زندگی اساطیری وی و کشف حقیقت از خلال منابعی نظیر دینکرد هفتم و یا زراتشت‌ نامه پژوهش و بحث شده‌ است. مولفان کتاب دو تن از چهره‌ های دانشگاهی شناخته شده در حوزهٔ تاریخ و اساطیر ایران […]

زندِ وُهومن یَسن / صادق هدایت

نَسک شناسی کتاب زند وُهومن یسن به معنای تفسیر بهمن یشت شامل رشته حوادثی است راجع به آیند ملت و دین ایران که اورمزد وقوع آنها را در اندیشه زرتشت می گذراند. این پیشگویی نتیجه منطقی است که از اصول تعالیم زرتشت ناشی می شود. در دین زرتشت عمر دنیا دوازده هزار سال تخمین زده […]

شکند گمانیک ویچار / مردان فرخِ اورمزدداد

نَسک شناسی شکند گمانیک ویچار، کتابی است در دفاع از دین زرتشت و انتقادی به دین های بیگانه است. کتاب، تألیف مردان فرخ پسر اورمزد داد است و در قرن سوم هجری نوشته شده است. نویسنده خود را پیرو کتاب «دینکرت» می داند. نویسنده کتاب خود و اثرش را اینچنین شرح می دهد: من مردان […]

یسنا / ابراهیم پورداوود

نَسک شناسی یَسنَه یا یسنا (در اوستا به معنی نیایش) به دو معنی به کار می رود؛ یسنه به معنی یک مراسم مذهبی بسیار مهم در آیین زرتشتی، یا یکی از نسکهای اوستا است که در این مراسم مذهبی خوانده می شود. این نام از ریشهٔ ایرانی “یز” (yaz)، و در زبان اوستا به معنی […]

گات ها / اشو زرتشت اسپنتمان

نَسک شناسی ابراهیم پورداوود کتاب گاتها، گزارش پروفسور بارتولومۀ آلمانی را ترجمه و در 1305 خورشیدی برابر با 1926 میلادی در بمبئی به چاپ رساند که آن، اولین گزارش گاتهاست. مطالعات عمیق پورداوود در زمینه ادبیات مزدیسنا موجب شد او ترجمه بارتولومه را به کناری گذاشته و خود، گاتها را ترجمه کند؛ بدین ترتیب گزارش […]

سوشیانس / ابراهیم پورداوود

نَسک شناسی سوشیانت یا سوشیانس یا استوت ارت (سودرسان، دانا) به عنوان رهایی بخش است که در دین زرتشت یا مزدیسنا منجی نهائی زمین بشمار می‌رود. کلمه «سوشیانس» که از ریشه «سو» به معنی سودمند است، در اوستا سئوشیانت (Saoshyant) آمده و در پهلوی به اشکال گوناگونی چون: سوشیانت، سوشیانس، سوشانس، سوشیوس یا سیوشوس آمده […]

ویسپَرَد / ابراهیم پورداوود

نَسک شناسی یکی از پنج جزء باقیمانده از اوستای بزرگِ ساسانیان، ویسپَرَد نام دارد. این واژه که در اوستا «ویسپَرَتو» آمده از دو واژۀ ویسپَ + رَتو تشکیل شده است. «ویسپَ» یک واژۀ بسیار رایج در زبان های ایران باستان است که همراه با «هر» به صورت «هرویسپَ» هم به کار می رود که به […]

اسلام، به مثابه‌ی وارونگی و سلب ایرانشهر و دستگیری روح تاریخ

کسان می گویند عوامل اصلی را گرفته اند، این یاوه ای بیش نیست. عامل اصلی، روحِ تاریخ است و روح تاریخ را کسی نمی تواند بگیرد. زمان شان به سر رسیده است و هراس نیز جز از این به سر رسیدگی زمان نیست: چشم در چشم شدن با مرگ، این آن چیزی ست که امروز، […]